Je herkent deze ondergronden door simpelweg wat water op het oppervlak te sprenkelen. Wordt dit razendsnel opgenomen, dan heb je met een zuigende ondergrond te maken.
Voor je aan het stuccen begint, moet je deze muren altijd goed voorstrijken of primeren. Met een goed primer voorkom je dat stucwerk loslaat en krijg je een strak en egaal resultaat. Zo weet je zeker dat jouw muren lang mooi blijven!
Wat zijn zuigende ondergronden en hoe herken je ze?
Zuigende ondergronden zijn oppervlakken die vocht snel absorberen wanneer je ze nat maakt of behandelt. Tijdens het stucen kan dit problemen geven: het stucwerk droogt te snel, hecht slecht of vertoont vlekken. Veel voorkomende zuigende ondergronden zijn kalkzandsteen, cellenbeton (Ytong), gipsblokken, oude pleisterlagen en baksteen. Zelfs oud stucwerk of verf kan verrassend veel vocht opzuigen.
Je herkent een zuigende ondergrond het makkelijkst door een simpele test: maak een stukje muur nat met een vochtige spons. Verdwijnt het water direct en laat het nauwelijks natte plekken achter? Dan is de muur sterk zuigend. Zie je dat het water langzaam intrekt en er licht vocht op het oppervlak blijft liggen, dan is de zuiging minder groot. Onzuigende of gesloten ondergronden, zoals beton of tegels, laten juist water lang op het oppervlak liggen. Lasinstallaties zet deze waterproef standaard in om elke ondergrond te beoordelen vóór het aanbrengen van stucwerk.

- Kalkzandsteen: Absorbeert water zeer snel. Je merkt direct dat vochtplekken verdwijnen.
- Gipsblokken: Nog zuigender dan steen; water trekt letterlijk ‘weg’ uit het oppervlak.
- Bakstenen muren: Vooral oude baksteen zuigt flink, afhankelijk van soort en ouderdom.
- Oude (ongeverfde) stuc- of pleisterlagen: Vertoont een ongelijkmatige vochtopname en snellere inzuiging.
Waarom behandelen van zuigende ondergronden essentieel is
Direct stucen op een zuigende wand leidt tot problemen: het stucmortel droogt ongelijk en te snel, waardoor hechting tekortschiet; je krijgt vlekken, scheuren en onregelmatigheden. Door tijdig te herkennen en behandelen, zorg je voor duurzaam sterk pleisterwerk. Gerenommeerde fabrikanten zoals Knauf en Gyproc adviseren altijd voorstrijken bij sterk tot matig zuigende ondergronden. Dit geldt bij zowel renovatie in Amsterdam als nieuwbouw in Rotterdam.
Voorstrijken en fixeren: hoe pak je zuigende ondergronden aan?
Zodra je een sterk zuigende ondergrond hebt vastgesteld, behandel je deze met een geschikte voorstrijk (ook diepgrondering of voorstrijkmiddel genoemd). Het proces, wetenschappelijk onderbouwd als oppervlaktestabilisatie, voorkomt dat het stucwerk te snel drogen en waarborgt de juiste hechting. Knauf Stuc-Primer of Bison Grondverf zijn bekende producten binnen Nederland en België.
- Schoonmaken: Zorg eerst dat het oppervlak stof- en vetvrij is. Loszittend materiaal verwijderen we met een borstel of stofzuiger.
- Voorstrijk aanbrengen: Breng het voorstrijkmiddel gelijkmatig aan met roller of blokkwast. Volg altijd de richtlijnen van de fabrikant voor de juiste verdunning en droogtijd.
- Drogen: Laat het voorstrijkmiddel volledig drogen. Bij dubbele behandeling laat je minimaal 3-4 uur tussen de lagen, afhankelijk van producttype en kamertemperatuur.
- Controle vochtopname: Voer de watertest opnieuw uit. Bij te snelle opname, extra laag aanbrengen tot verzadiging bereikt is.
Welke typen voorstrijkmiddelen zijn er voor zuigende ondergronden?
De keus van het juiste voorstrijkmiddel is cruciaal bij verschillende ondergronden:
- Diepgrondering: Speciaal ontwikkelde primers voor zeer sterk zuigende oppervlakken. Ze dringen diep door en sluiten de pori?n af. Merkvoorbeelden: Knauf Diepgrond, Sigmafix Universal.
- Universele voorstrijk: Geschikt voor licht tot matig zuigende ondergronden waar standaard hechtprimer gewenst is. Past op oude pleisters, lichte betonstenen of gipsplaten.
Voor niet-zuigende of gesloten oppervlakken, zoals tegelwanden of beton, raden we een contactprimer zoals Betokontakt aan. Wil je weten hoe wij stucwerk uitvoeren en hoe verschillende ondergronden behandeld worden? Bekijk onze aanpak via onze stucwerkpagina.
Problemen bij niet-tijdig behandelen van zuigende ondergronden
- Scheurvorming: Stuc droogt te snel en verliest hechting en flexibiliteit.
- Donkere of lichte vlekken: Ongelijke droging door plaatselijk verschil in zuiging.
- Pleisterwerk komt los: Door te snelle vochtonttrekking mist het mortel zijn grip op de wand.
- Verhoogd materiaalgebruik: Zonder voorstrijk zuigt al snel het dubbele aan pleistermateriaal de ondergrond in.
Voor veeleisende renovaties en verbouwingen in regio’s als Eindhoven of Utrecht, waar oude muren veel variatie in zuiging vertonen, biedt Lasinstallaties altijd een op maat gemaakte voorbereiding. Meer weten over vloeren die ook aandacht vragen qua ondergrond? Ontdek tips en details op onze vloeren-leggen pagina.
Stappenplan voor een professionele ondergrondbehandeling voor stucwerk
- Bepalen type ondergrond: Check of het oppervlak zuigend is via de watertest.
- Reinigen en egaliseren: Verwijder vuil, stof en losse delen.
- Kiezen juiste voorstrijk: Afstemmen op mate van zuiging en type wand.
- Primer aanbrengen: Gelijkmatig en zonder opdrogen tussen banen.
- Controle opnemen resultaat: Test eventueel opnieuw tot de zuiging egaal is.
- Stucwerk aanbrengen: Begin met de pleistermassa volgens vastgestelde droogtijd.
Elke stap voorkomt problemen die je stucwerk doen mislukken, met als eindresultaat een strak, duurzaam en gelijkmatig eindresultaat.
Benieuwd naar oplossingen voor aanbouw of complete uitbouwprojecten waarbij stucwerk en ondergrondvoorbereiding cruciaal zijn? Leer meer op onze pagina over aanbouwen en uitbouwen en ontdek praktische toepassingen in de bouw!
Meest gestelde vragen
1. Hoe herken je een zuigende ondergrond voordat je begint met stucen?
Een zuigende ondergrond herken je als het oppervlak snel vocht opneemt. Test dit door wat water op de muur te spatten: trekt het snel in, dan heb je te maken met een sterk zuigende basis zoals baksteen, gasbeton of gipsblokken. Zelfs experts van het NEN-instituut gebruiken deze simpele nattevinger-methode voor een snelle check.
In veel woningen in Amsterdam en Rotterdam zie je oude bakstenen of kalkzandsteen, vaak echte sponsen. Stukadoors en klusbedrijven als Lasinstallaties adviseren altijd om bij twijfel een hechtings- en zuigkrachtstest te doen.
2. Welke producten gebruik je om een zuigende ondergrond te behandelen voor het stucwerk?
Voor het behandelen van zuigende ondergronden gebruik je speciale voorstrijkmiddelen, zoals Knauf Stuc-Primer of Gyproc Diepgrond. Deze producten verminderen de zuigkracht en zorgen dat het stucgips gelijkmatig droogt en hecht. Volgens Sigma Coatings en Sikkens is het belangrijk voorstrijk aan te brengen in twee lagen bij extreem poreuze muren.
Zelf heb ik bij renovatieprojecten met oude Bredase bakstenen goede ervaringen met roller en blokkwast. Lasinstallaties levert naast voorstrijk ook advies over het veilig aanbrengen, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.
3. Wat zijn de gevolgen als je een zuigende muur niet behandelt voordat je gaat stucen?
Laat je een zuigende muur onbehandeld, dan zuigt die het water uit het stucwerk. Hierdoor droogt de gipspleister te hard en te snel, wat leidt tot scheurvorming en slechte hechting; soms valt het stucwerk er zelfs af. Dit kan extra herstelwerk en hoge kosten opleveren, weet ook het Technisch Bureau Afbouw.
In mijn eigen praktijk als aannemer heb ik gezien dat slecht behandelde muren in Utrecht al na een week problemen gaven. Met Lasinstallaties voorkom je deze gebreken door een juiste behandeling, volgens richtlijnen van de Nederlandse Normen.